Το χρήμα είναι το πιο έξυπνο και απλό μέσο για τη διευκόλυνση των οικονομικών σχέσεων το οποίο σύντομα έγινε ένα παγκόσμιος θεσμός που φέρνει κοντά τα έθνη και κοστολογεί τις τιμές των βασικών αγαθών.
Είναι ένας έξυπνος τρόπος στον οποίο κατέφυγε ο άνθρωπος ώστε να διευκολύνει τη ζωή και τις συναλλαγές του.
Στην εποχή μας έχει ταυτιστεί τόσο πολύ με τη δύναμη και η ελκτική του αξία έχει τόσο μεγάλη ένταση, ώστε να αποζητάτε από το άτομο από την παιδική του κιόλας ηλικία.
Μπορούμε να αναφέρουμε μερικές ωφέλειες του χρήματος στον άνθρωπο και την κοινωνία γενικότερα:
• Προμηθεύει όλα τα αγαθά που εξυπηρετούν τις βιολογικές ανάγκες του ανθρώπου.
• Δίνει στον άνθρωπο το δικαίωμα να θέτει υψηλότερους και πιο σημαντικούς στόχους.
• Ευνοεί την αλληλοβοήθεια και την επιθυμία για προσφορά.
• Κάνει τη ζωή άνετη, περιορίζει το ψέμα, την αδικία, την απάτη, την αντικοινωνική συμπεριφορά.
• Γεννά το αίσθημα της ασφάλειας και της προστασίας για το μέλλον.
• Διευκολύνει τις κοινωνικές σχέσεις και προσφέρει ευκαιρίες για κάθε είδους ψυχαγωγία και απασχόληση.
• Ενισχύει τις τέχνες, την επιστήμη, την ιατρική. Τα διαπλανητικά ταξίδια και τις διαστημικές έρευνες τα πραγματοποίησαν κράτη με δυνατή οικονομία.
• Δίνει το έναυσμα και τη διάθεση για την υλοποίηση γνωριμιών, ταξιδιών και κάθε ενέργειας που μορφώνει τον άνθρωπο.
• Είναι το στήριγμα, η αμοιβή και ένας από τους σκοπούς της εργασίας.
Όμως, η αμετροέπεια στον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιείται, η εξιδανίκευση του ίδιου ως το μοναδικό μέσο που φέρνει την ευτυχία, η θεοποίησή του το κάνει αυτοσκοπό και μοναδικό νόημα της ζωής.
Μπορούμε να αναφέρουμε ως τις βλαβερές συνέπειες του χρήματος, τις εξής:
• Καταργεί τις πνευματικές αξίες της ζωής.
• Καλλιεργεί τον αριβισμό, την ιδιοτέλεια, τον ατομικισμό.
• Δημιουργεί έχθρες, μίση, πολέμους, είναι ικανό να διχάσει ακόμα και μία οικογένεια.
• Καλλιεργεί ή τροφοδοτεί διάφορα πάθη (χαρτοπαιξίας, εγωισμός, εξαρτήσεις).
• Γίνεται θεός του ανθρώπους και εκείνος μεταβάλλεται σε έναν δούλο που κάνει τα πάντα προκειμένου να το αποκτήσει.
• Εισάγει στη ζωή και τις σχέσεις το ψέμα, την απληστία, την απάνθρωπη και υποκριτική συμπεριφορά.
• Ωθεί τον άνθρωπο ώστε να αρνηθεί και να καταλύσει τους ηθικούς του φραγμούς.
• Επιβάλλει το έγκλημα, τη βία, καταντάει τον άνθρωπο πιο άγριο και από τα θηρία.
Αναμφίβολα, η ευτυχία του ανθρώπου έχει μία βάση υλική και αυτή εκπροσωπεί το χρήμα. Όμως, όταν η ζωή δε διαπνέεται και από άλλες αξίες και στηρίζεται αποκλειστικά και μόνο από αυτό, αργά ή γρήγορα θα γίνει δυστυχισμένη και θα καταρρεύσει.
Πραγματικά, δεν είναι παράλογη η απαίτηση πολλών για την κατάργησή του, αφού όπως περιγράφει λακωνικά και ο Κρέοντας στην Αντιγόνη ‘’είναι πηγή όλων των κακών’.
Όμως, σίγουρα η έλλειψή του θα γεννούσε κωμικοτραγικές καταστάσεις για αυτό πρέπει εμείς οι ίδιοι οι άνθρωποι να χτίσουμε τις αξίες μας και να το τοποθετήσουμε στη θέση που του αξίζει. Όχι σε εκείνη του αυτοσκοπού της ζωής, αλλά στη θέση ενός μέσου που διευκολύνει τη ζωή σε ορισμένες βασικές ανάγκες.
Γράφει η Μαρία Σκαμπαρδώνη
