Υπάρχει μια όμορφη ιστορία του Τουργκένιεφ με τίτλο Ο Ηλίθιος.

Κάποτε σε μια πόλη ζούσε ένας άνδρας που ήταν χαρακτηρισμένος από όλη την κοινότητα ως ο μεγαλύτερος βλάκας που έζησε ποτέ. Προφανώς έμπλεκε συνεχώς σε μπελάδες. Ό,τι και αν έλεγε, οι άνθρωποι άρχιζαν να γελάνε ακόμη και όταν έλεγε κάτι όμορφο και αληθινό.

Αλλά επειδή ήταν γνωστό ότι ήταν ένας ηλίθιος, ένας βλάκας, οι άνθρωποι πίστευαν πως ό,τι έκανε και έλεγε ήταν αναγκαστικά ηλίθιο. Μπορεί να απήγγελλε αποσπάσματα από τις γραφές, για παράδειγμα, αλλά παρ’  όλ’ αυτά οι άνθρωποι εξακολουθούσαν να γελάνε μαζί του.

Πήγε λοιπόν σ’ έναν σοφό γέροντα και του είπε ότι ήθελε να αυτοκτονήσει, ότι δεν μπορούσε να ζήσει άλλο. “Αυτή η συνεχής καταδίκη με έχει διαλύσει – δεν μπορώ να την αντέξω άλλο. Βοήθησέ με να βρω μια λύση, διαφορετικά θα αυτοκτονήσω”.

Ο γέρος σοφός γέλασε και του είπε: “Δεν είναι μεγάλο πρόβλημα, μην ανησυχείς. Κάνε ένα πράγμα μόνο, και έλα πάλι να με δεις μετά από επτά ημέρες: άρχισε να λες όχι για τα πάντα. Άρχισε ν’ αμφισβητείς τους πάντες και τα πάντα. Εάν κάποιος πει, “Κοίτα – κοίτα το ηλιοβασίλεμα, πόσο όμορφο είναι!” εσύ ρώτησε αμέσως: “Που υπάρχει ομορφιά; Εγώ δεν τη βλέπω απόδειξέ το! Τι είναι η ομορφιά; Δεν υπάρχει ομορφιά στον κόσμο, όλ’ αυτά είναι ανοησίες!” Να επιμείνεις για να σου δώσει αποδείξεις· Πες του, “Απόδειξε πού υπάρχει ομορφιά. Κάνε με να τη δω, κάνε με να την αγγίξω. Δώσε μου έναν ορισμό”. Εάν κάποιος πει: “Η μουσική είναι εκστατική”, άρπαξε την ευκαιρία και ρώτησε τον: “Τι είναι έκσταση; Τι είναι μουσική; Προσδιόρισε τους ορισμούς σου ξεκάθαρα. Δεν πιστεύω στην έκσταση, είναι βλακεία, μια αυταπάτη. Και η μουσική δεν είναι παρά θόρυβος”.

’’Κάνε αυτό που σου λέω και κάν’ το με τα πάντα, και μετά από επτά ημέρες έλα να με δεις. Να είσαι αρνητικός, να θέτεις ερωτήσεις που δεν μπορούν να απαντηθούν: Τι είναι ομορφιά, τι είναι αγάπη, τι είναι έκσταση; Τι είναι ζωή, τι είναι θάνατος, τι είναι Θεός;”

Μετά από επτά ημέρες, ο ηλίθιος επέστρεψε στον σοφό ακολουθούμενος από πάρα πολλούς ανθρώπους. Ήταν στεφανωμένος τώρα και όμορφα ντυμένος. Ο σοφός αμέσως τον ρώτησε: “Τι έγινε;”

Και ο ηλίθιος απάντησε, ” Ήταν φανταστικό! τώρα ολόκληρη η πόλη πιστεύει ότι είμαι ο σοφότερος άνθρωπος στον κόσμο. Όλοι πιστεύουν ότι είμαι ένας μεγάλος φιλόσοφος, ένας μεγάλος στοχαστής. Τους αποστόμωσα όλους! Οι άνθρωποι τώρα με φοβούνται. Παραμένουν σιωπηλοί μπροστά μου, γιατί ό,τι κι αν πουν αμέσως το μετατρέπω σε ερώτηση και γίνομαι απόλυτα αρνητικός. Το κόλπο σου έπιασε!”

Ο σοφός ρώτησε: “Τί είναι αυτοί οι άνθρωποι που σε ακολουθούν;”

Και εκείνος απάντησε: “Είναι οι οπαδοί μου. Θέλουν να τους μάθω τι είναι σοφία!”

Έτσι έχουν τα πράγματα. Ο νους ζει στο όχι, είναι ένας αρνητής· η τροφή του προέρχεται από το όχι προς τους πάντες και προς τα πάντα. Ο νους είναι βασικά αθεϊστικός, αρνητικός. Δεν υπάρχει θετικός νους.

Η καρδιά είναι θετική. Ακριβώς όπως ο νους λέει όχι, η καρδιά λέει ναι. Φυσικά, είναι καλύτερα να λες ναι παρά όχι, επειδή κανείς δεν μπορεί να ζήσει πραγματικά λέγοντας όχι. Όσο περισσότερο λες όχι, τόσο περισσότερο συρρικνώνεσαι, κλείνεις. Όσο περισσότερο λες όχι, τόσο λιγότερο ζωντανός παραμένεις. Οι άνθρωποι μπορεί να πιστεύουν ότι είσαι ένας μεγάλος στοχαστής, αλλά συρρικνώνεσαι και πεθαίνεις· είναι μια αργή αυτοκτονία.

Εάν πεις όχι στην αγάπη, είσαι κάτι λιγότερο από αυτό που ήσουν πριν· εάν πεις όχι στην ομορφιά, είσαι κάτι λιγότερο από αυτό που ήσουν πριν. Και εάν συνεχίσεις να λες όχι σε όλους και σε όλα, κομμάτι το κομμάτι εξαφανίζεται. Εν τέλει, μένει μια εντελώς άδεια ζωή, χωρίς νόημα, χωρίς σημασία, χωρίς χαρά, χωρίς χορό, χωρίς γιορτή.

Αυτό έχει συμβεί στον σύγχρονο νου. Ο σύγχρονος άνθρωπος έχει πει περισσότερα όχι από ποτέ πριν. Έτσι προκύπτουν τα ερωτήματα: Ποια η σημασία της ζωής; Γιατί ζούμε τελικά; Γιατί να συνεχίζουμε να ζούμε; Έχουμε πει όχι στον Θεό, έχουμε πει όχι στο επέκεινα, έχουμε πει όχι σε όλα εκείνα με τα οποία ο άνθρωπος έζησε μέσα στους αιώνες. Αποδείξαμε, προς ικανοποίηση της καρδιάς μας, ότι όλες οι αξίες για τις οποίες έχει ζήσει ο άνθρωπος είναι άχρηστες. Αλλά τώρα βρισκόμαστε σε δυσκολία, σε βαθιά αγωνία. Η ζωή γίνεται όλο και πιο αφόρητη.

ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΕΥΔΑΙΜΟΝΙΑ, OSHO, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΕΝΑΛΙΟΣ